Khám phá vẻ đẹp lịch sử của Tháp Po klong Garai ở Ninh Thuận

Tháp Po klong Garai là một trong những di sản văn hóa độc đáo của tỉnh Ninh Thuận, nằm ở trung tâm của vùng đất Chăm Pa. Với lịch sử và kiến trúc đặc biệt, Tháp đã thu hút sự quan tâm của nhiều du khách và nhà nghiên cứu văn hóa. Trong bài viết này, hãy cùng Okela khám phá sự độc đáo của Tháp Po klong Garai và tìm hiểu về lịch sử và kiến trúc của nó.

1. Giới thiệu về Tháp Po klong Garai Ninh Thuận

Địa chỉ: 52e Bác Ái, phường Đô Vinh, thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, Ninh Thuận.

Tháp Po Klong Garai là một cụm tháp Chăm hùng vĩ bao gồm ba tháp: Tháp chính, tháp lửa và tháp cổng. Với lối kiến trúc độc đáo và nghệ thuật điêu khắc đỉnh cao, cụm tháp đã được Bộ Văn Hóa xếp hạng di tích quốc gia vào năm 1979 và được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.

Tháp được xây dựng vào cuối thế kỷ 13, đầu thế kỉ 14. Tuy đã trải qua gần 800 năm, cụm tháp vẫn sừng sững, uy nghiêm trên đỉnh đồi Trầu. Nếu bạn có kế hoạch du lịch đến Tháp Pô Klong Garai, bạn có thể kết hợp ghé thăm chùa Trùng Sơn Cổ Tự, chỉ cách đó khoảng 12km. Hãy lên kế hoạch trước khi đi để đảm bảo sự thuận tiện nhất cho chuyến đi của bạn.

2. Truyền thuyết về Tháp Po klong Garai

Theo truyền thuyết, Jatol ban đầu là một cậu bé xấu xí và háu ăn. Tuy nhiên, một ngày nọ, hai con rồng trắng xuất hiện và liếm mình Jatol, khiến cậu trở thành một chàng trai tuấn tú và rất tài giỏi. Sau này, Jatol trở thành vua của thành Balcriba và được biết đến với cái tên Po Klong Garai.

Vì quê hương của mình thường xuyên bị quân Chân Lạp đánh phá, vua Po Klong Garai đã quyết định đem quân trở về để ngăn chặn tình trạng này. Tuy nhiên, trên đường đi, ông bị cản lại bởi tướng Hakral người Miên. Vua Po Klong Garai không muốn chiến đấu đổ máu, vì vậy ông đã thách tướng Miên thi tài xây một tháp. Bên nào xây xong trước sẽ thắng.

Với sự tài trí của mình, vua Po Klong Garai đã hoàn thành xây dựng tháp trước tướng Hakral và chiến thắng cuộc thi. Tên của vua Po Klong Garai được đặt cho cụm tháp để tưởng nhớ đến vị vua này và cụm tháp này đã trở thành một di sản văn hóa quan trọng của người Chăm.

3. Khám phá kiến trúc của tháp Po klong Garai 

Tháp Po Klong Garai là một trong những di sản văn hóa quan trọng của người Chăm tại tỉnh Ninh Thuận. Với kiến trúc độc đáo và vẻ đẹp cổ kính, tháp được ví như biểu tượng và là niềm tự hào của đồng bào dân tộc Chăm. 

Tháp Po Klong Garai bao gồm ba tháp chính: tháp chính, tháp lửa và tháp cổng. Mỗi tháp đều có kiến trúc và ý nghĩa riêng, tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp và đầy màu sắc.

Hầu hết các tháp của Po Klong Garai được xây dựng từ loại gạch nung màu đỏ sẫm, được dính lại với nhau bằng dầu rái. Các khối gạch được xây lên nhau theo kiểu chồng chất, tạo thành các tầng với độ cao khác nhau. Những chi tiết trang trí như hình con rồng, hình tròn, hoa văn được khắc trên các khối gạch, tạo nên một vẻ đẹp độc đáo và tinh tế. Ngoài ra, các tháp còn được bao quanh bởi những hàng cây xanh và khu vườn hoa rực rỡ, tạo nên một không gian yên bình và thơ mộng.

3.1 Tháp cổng

Tháp cổng chính là một điểm nhấn quan trọng trong kiến trúc của Po Klong Garai. Với hai cửa thông nhau theo trục Đông – Tây, tháp cổng tạo ra một lối vào trang trọng và ấn tượng. Với độ cao khoảng 9 mét, tháp cổng được chạm trổ hoa văn tỉ mỉ và độc đáo, tạo nên một khung cảnh tuyệt đẹp và lôi cuốn.

Tháp cổng không chỉ có vai trò trang trí mà còn có ý nghĩa tín ngưỡng và lịch sử. Đây là nơi ra vào hành lễ, cúng tế và đón tiếp khách của vua Pôklông Garai và các vị quan chức khi xưa. Tháp đại diện cho sự linh thiêng và quyền uy của vua trong xã hội Chăm Pa.

Khi đến tháp cổng, bạn có thể dừng chân, nhấc máy lên và check-in để ghi lại những bước chân của mình trong hành trình tham quan tháp cổ. Đây là một cách để lưu giữ kỷ niệm và chia sẻ trải nghiệm của bạn với mọi người.

3.2 Tháp chính

Tháp chính của Po Klong Garai là tâm điểm của kiến trúc nơi đây. Được xây dựng với thiết kế nhiều tầng và cao khoảng hơn 20 mét, tháp chính là một tác phẩm kiến trúc độc đáo và nổi bật. Điểm nhấn của tháp chính là cửa chính nằm ở hướng đông, được điêu khắc tinh xảo hình ảnh thần Siva

Trụ đá đỡ tháp được khắc chữ Chăm cổ, tạo nên một vẻ đẹp cổ kính và mang tính lịch sử. Ngoài ra, tháp chính còn có ba cửa giả hướng ra ba phía còn lại, được tác tượng các thần ở phía trong. Điều này cho thấy sự tinh tế và tỉ mỉ trong việc thiết kế kiến trúc của người Chăm.

Tất cả các góc của tháp đều được gắn tượng đá thú và biểu tượng lửa, tạo nên một không gian linh thiêng và ấn tượng. Bên trong tháp chính, có một không gian thờ cúng vị vua có công lớn trong những năm cai trị đất nước, với biểu tượng Mukha-Linga. Đây là một trong những di sản văn hóa quý giá của người Chăm, tạo nên một bức tranh văn hóa độc đáo và đầy màu sắc.

3.2 Tháp lửa

Tháp lửa là một trong ba ngôi tháp đá quý giá của Po Klong Garai tại Ninh Thuận. Với chiều cao khoảng 9,31 mét, chiều dài 8,18 mét và chiều rộng 5 mét, tháp lửa nằm ở phía Nam của khuôn viên tháp. Tháp được thiết kế theo tín ngưỡng Bà La Môn và xây dựng theo kiến trúc đặc trưng của những ngôi nhà truyền thống của người dân tộc Chăm Pa, mang đậm bản sắc văn hóa Sa Huỳnh.

Một trong những điểm đặc biệt của tháp lửa là phần mái cong cong hình chiếc thuyền, tương tự như mái nhà rông của người dân tộc ở Tây Nguyên. Điều này cho thấy sự đa dạng và phong phú trong kiến trúc của người Chăm.

Tháp lửa không chỉ là một công trình kiến trúc nổi bật và nơi để long bào và nơi cúng tế của tu sĩ. Tháp lửa còn được sử dụng để cất giữ các vật dụng cần thiết của vua Chăm Pa, tạo nên một không gian linh thiêng và trang nghiêm.

Trong ba ngôi tháp của tháp Po Klong Garai, chỉ có tháp chính là nơi thờ tự vị vua Po Klong Garai. Tháp cổng và tháp lửa không được sử dụng để thờ cúng, nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong kiến trúc và tín ngưỡng của người Chăm.

4. Vé vào Tháp Po klong Garai Ninh Thuận

Thông tin về tháp Po Klong Garai như sau:

• Thời gian mở cửa: Tháp Pôklông Garai mở cửa từ 7h30 đến 17h30 hàng ngày
• Giá vé: Giá vé tham quan tháp là 20.000 VND/người lớn và 10.000 VND/trẻ em dưới 11 tuổi.
• Dịch vụ xe điện: Ngoài ra, bạn cũng có thể lựa chọn sử dụng dịch vụ xe điện để di chuyển trong khu vực. Giá vé xe điện là 25.000 VNĐ/người cho khứ hồi và 15.000 VND/người cho mỗi lần đi.

Tháp Pôklông Garai mở cửa tất cả các ngày trong tuần, vì vậy bạn không cần đặt lịch hay mua vé trước khi đến. 

5. Lễ hội tại tháp Po klong Garai

Tại tháp Po Klong Garai, hàng năm diễn ra các lễ hội đặc sắc nhằm tưởng nhớ công ơn của vua Pô Klong Garai. Nếu bạn có dịp ghé thăm tháp, có thể tham gia vào các lễ hội sau:

• Lễ đầu năm: Được tổ chức vào tháng Giêng theo lịch Chăm, đây là lễ mở cửa tháp Po Klong Garai. Lễ này không chỉ là dịp để khám phá và tìm hiểu về tháp, mà còn để tưởng nhớ vua Po Klong Garai và những đóng góp của ông.
• Lễ cầu mưa: Được tổ chức vào tháng 4 hàng năm theo lịch Chăm. Lễ này có ý nghĩa tín ngưỡng và hy vọng mang lại mưa thuận gió hòa cho vùng đất. Người dân tập trung tại tháp để cầu nguyện và thực hiện các nghi lễ truyền thống.
• Lễ hội Katê Ninh Thuận: Đây là lễ hội lớn nhất trong năm của người Chăm Pa, tổ chức vào tháng 7 theo lịch Chăm. Lễ hội kéo dài trong 3 ngày với nhiều hoạt động sôi động như các điệu múa quạt, vũ điệu Siva và các hoạt động truyền thống khác. Đây là dịp để người dân Chăm Pa tề tựu, gặp gỡ, và cùng nhau ăn mừng và kỷ niệm.
• Lễ Chabun: Đây là lễ Cha theo tín ngưỡng của người Chăm, được tổ chức vào tháng 9. Lễ này nhằm tưởng nhớ các vị Nữ thần và cầu xin các vị thần cho mưa thuận gió hoà, thóc lúa đầy bồ, con đàn cháu đống.

Các lễ hội này không chỉ mang ý nghĩa tôn giáo và văn hóa đặc trưng của người Chăm, mà còn là cơ hội để du khách khám phá và trải nghiệm sự đa dạng và sắc màu của văn hóa này tại tháp Po Klong Garai.

Với nét độc đáo về lịch sử và kiến trúc, Tháp Pôklông Garai là một trong những điểm đến văn hóa không thể bỏ qua khi đến với tỉnh Ninh Thuận. Đây là nơi để du khách khám phá và tìm hiểu về di sản văn hóa của người Chăm Pa, cũng như thưởng ngoạn vẻ đẹp của kiến trúc độc đáo của tháp. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về Tháp Pôklông Garai và khám phá thêm vẻ đẹp của vùng đất Ninh Thuận.